"HỐT CÚ CHÓT"

A. Vì “lợi ích nhóm và tư duy nhiệm kỳ”

 

“Phương án thứ nhất được lựa chọn song theo hình thức không công khai, “kín đáo” thỏa thuận bán cho đối tác là Tập đoàn Carlsberg”

“Công ty TNHH Bia Huế của Tập đoàn Carlsberg (Đan Mạch)”.

(QHNN) - Việc Tỉnh Thừa Thiên Huế bán toàn bộ phần vốn của mình tại Công ty TNHH Bia Huế cho Tập đoàn Carlsberg (Đan Mạch) với giá 1.875 tỉ đồng khiến dư luận người dân Huế có nhiều băn khoăn suy nghĩ…

Mất nhiều thứ !

Theo Ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế thì việc mua bán nhằm “nhằm giữ vững thương hiệu và góp phần đẩy mạnh đầu tư để Bia Huế phát triển thêm”. Nhưng nhiều người dân Huế lại cho rằng, Thừa Thiên - Huế đã tự đánh mất một thương hiệu vàng của người Việt với giá rẻ.

Trước đây, theo hình thức liên doanh Huế - Đan Mạch là 50 – 50% vốn thì thương hiệu Huda là minh chứng cho tinh thần hợp tác cùng có lợi này. Nhưng khi tỉnh Thừa Thiên Huế bán hết số cổ phần của mình cho Tập đoàn Carlsberg mọi việc đã hoàn toàn đổi khác. Theo luật định, Công ty TNHH Bia Huế đã thuộc về Tập đoàn Carlsberg chứ không còn là tài sản của tỉnh Thừa Thiên Huế. Như vậy, sự hoán đổi này khác hẳn về chất so với năm 1994, khi nhà máy bia Huế liên doanh với Tập đoàn Carlsberg (Đan Mạch) hình thành Công ty TNHH Bia Huế.

Hệ quả của điều đó là gì? Huda sẽ trở thành một thương hiệu có nội hàm hoàn toàn khác hẳn: Một “Công ty TNHH Bia Huế của Tập đoàn Carlsberg (Đan Mạch)”.

Việc bán thương hiệu với 1.100 tỉ đồng được các chuyên gia đánh giá là “quá rẻ”. Công ty TNHH Bia Huế chiếm 8% thị phần bia cả nước, đã trở thành một trong bốn “đại gia” bia của Việt Nam (với tỉ suất/lợi nhuận cao nhất). Vậy mà thương hiệu vàng khi mua bán lại chỉ ngang với giá… đồng. Điều này khiến dư luận không khỏi băn khoăn?

Bên cạnh đó, sự thể này cũng khiến tỉnh Thừa Thiên Huế tự đánh mất nỗ lực của chính mình sau hơn 20 năm xây dựng và phát triển Công ty TNHH Bia Huế.

So với Vinasin làm ăn thua lỗ hay EVN hay… “than lỗ” thì Công ty TNHH Bia Huế thực tế là đã phát triển bền vững hơn nhiều. Ngày 22/11/2011 (tức là cách chỉ… 10 ngày), Phòng Thương Mại và Công nghiệp Việt Nam đăng bài Công ty Bia Huế (Huda): Hơn 20 năm phát triển bền vững trên Kênh Thông tin Đối ngoại của mình.

Khi đọc bài báo, Giám đốc Nguyễn Mậu Chi và tập thể công nhân viên chức Công ty TNHH Bia Huế chắc hẳn sẽ rất vui khi họ được báo chí rầm rộ “mừng công” sau 20 năm đầy nỗ lực.

Vậy mà, sự đổi chủ lại diễn ra chóng vánh, khiến mọi người rất choáng...

Cái mất đi lớn nhất là chữ tình

Nhân vật chính phim “Thương Gia” (Hàn Quốc) đã nói một triết lý kinh doanh rất hay. Đó là “Làm thương nhân là kiếm ra thật nhiều tình người chứ không phải là nhiều tiền”. Câu nói đó nay xin vận vào trường hợp Công ty TNHH Bia Huế.

Theo Tổng kết của bài báo Công ty Bia Huế (Huda): Hơn 20 năm phát triển bền vững, Công ty TNHH Bia Huế luôn là đơn vị dẫn đầu các phong trào đền ơn đáp nghĩa, các chương trình từ thiện như: xây nhà tình nghĩa cho gia đình chính sách, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, đồng bào nghèo; hỗ trợ học bổng “Niềm hi vọng” cho các em học sinh nghèo học giỏi vượt khó, hỗ trợ bệnh nhân nghèo mổ mắt, mổ tim, bị dị tật bẩm sinh; ủng hộ Quỹ vì người nghèo, ủng hộ chương trình “Góp đá xây Trường Sa” do báo Tuổi trẻ phát động (750 triệu đồng), ủng hộ chương trình “1 triệu cuốn vở” do Báo Dân trí thực hiện, các chương trình xã hội ý nghĩa khác như: Khởi nghiệp, tiếp sức đến trường, Chinh phục, Những trái tim đồng cảm... Ngoài ra, hàng năm Huda cũng luôn là Doanh nghiệp tích cực nhất tham gia khắc phục những thiệt hại do thiên tai, bão lũ gây ra.

Không chỉ tham gia các hoạt động từ thiện, Công ty Bia Huế còn tham gia tài trợ cho nhiều sự kiện văn hóa thể thao mang tầm cỡ khu vực, quốc gia và quốc tế như: Festival Huế, liên hoan ca múa nhạc 3 nước Việt Nam – Lào – Campuchia, chương trình Tàu Thanh niên Đông Nam Á, Giờ Trái đất, kỷ niệm 180 năm thành lập tỉnh Hà Tĩnh, lễ hội cà phê Tây Nguyên, ca nhạc “Khát vọng trẻ” do báo Thanh Niên tổ chức hướng về biển đảo tổ quốc tại Đà Nẵng, các lễ hội ẩm thực, đua thuyền ở Quảng Bình, Quảng Nam…; giải bóng đá sinh viên miền Trung và Tây Nguyên tranh Cúp Huda, các giải thi đấu thể thao tại nhiều tỉnh thành; các lễ hội văn hóa địa phương...

Điều đau đáu là liệu khi đã trở thành công ty nước ngoài ban lãnh đạo Công ty TNHH Bia Huế (với nòng cốt là các nhà đầu tư Đan Mạch) có còn giữ được nhiệt huyết và nghĩa tình như trên không?

Câu hỏi này theo người viết là khó (và có lẽ cực khó) trong tính toán kinh doanh của các nhà đầu tư đến từ phương Tây, vốn được coi là rất… duy lý.

Tại sao không cổ phần hóa cho doanh nghiệp Việt ?

Đã gặp không ít khó khăn, không ít chông gai nhưng hơn 20 năm Huda Huế vẫn không đánh mất đi hình ảnh của chính mình.

Nếu tỉnh Thừa Thiên - Huế lựa chọn phương án cổ phần hóa để các doanh nghiệp Việt có tâm huyết (như Đoàn Nguyên Đức với tài sản 1 tỉ USD, chủ đảo Tuần Châu với gia sản 2 tỉ USD, hay nhiều doanh nhân tâm huyết khác của Việt Nam…) mua lại cổ phần tại Huda của tỉnh thì có lẽ mọi việc đã trở nên khác hẳn. Trong thương trường và hội nhập kinh tế, vì nhiều lý do, hoặc có thể là vì “lợi ích nhóm và tư duy nhiệm kỳ” mà nhiều doanh nghiệp Nhà nước đã bị thua ngay cả trên sân nhà, không chỉ làm ăn thua lỗ, mà còn đánh mất cả thương hiệu, lòng tự hào dân tộc trong kinh doanh của doanh nhân Việt thời đại mới.

Chẳng lẽ chỉ vì cam kết của Tập đoàn Carlsberg (Đan Mạch) là sẽ đẩy công suất lên 350 triệu lít/năm, để“góp phần làm tăng ngân sách và nền kinh tế của tỉnh” nên ban lãnh đạo tỉnh đã chấp nhận việc “bán rẻ” này.

Khó trách dư luận nghi ngờ về điều này như chính tác giả Thái Lộc đã viết trong bài báo của mình: “Phương án thứ nhất được lựa chọn song theo hình thức không công khai, “kín đáo” thỏa thuận bán cho đối tác là Tập đoàn Carlsberg”. 

Nguyễn Văn Toàn

B. Mộng ước như "vua" quên mất câu "quan nhất thời"

Bí thư Nguyễn Ngọc Thiện thay VUA tế TRỜI, cầu cho quốc thái dân an

 

C. Hãy nhớ "dân vạn đại"

DÂN LẠY TRỜI
Lạy trời mưa xuống
Lấy nước tôi uống
Lấy ruộng tôi cày
Lấy đầy bát cơm
Lấy rơm đun bếp
Cho tôi đi cày

D. Dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh

Áo xanh "Tóc Đỏ"

E. Phải chăng là tiếng DÂN?

Nhà thơ Trần Vàng Sao

          

Theo tiểu sử tôi tìm được trên mạng, nhà thơ Trần Vàng Sao tên thật là Nguyễn Đính, sinh năm Tân Tỵ 1941, quê quán làng Đông Xuyên, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên – Huế, sống từ thuở ấu thời đến nay tại phường Vỹ Dạ, thành phố Huế.

Năm 1962, ông đậu tú tài ở Huế và dạy học ở Truồi. Thời gian này ông bắt đầu tham gia phong trào chống Mỹ ở Huế.
Năm 1965 ông thoát ly lên rừng chiến đấu.
Năm 1970 ông bị thương, được đưa ra miền Bắc chữa bệnh an dưỡng.
Tháng 5 năm 1975, ông trở về Huế được phân công làm liên lạc (đưa thư) rồi công tác ở ban Văn Hóa Thông Tin xã và nghỉ hưu năm 1984.
Vào thời điểm này, bài thơ “Người đàn ông bốn mươi ba tuổi nói về mình” của ông được đăng trên Sông Hương, số kỷ niệm 5 năm ngày tạp chí ra đời.
Bài thơ lập tức gặp phản ứng dữ dội của một số chức sắc địa phương.

Năm 1994, nhà xuất bản Tân Thư (California, Hoa Kỳ) cũng cho in tập “Bài thơ của một người yêu nước mình” của ông.

Sáng nay tình cờ tôi đọc bài thơ “Tau chưởi” dưới đây, và nghĩ rằng có lẽ trong văn học Việt Nam (và thế giới?!) khó tìm ra một bài thơ nào kinh dị, khốc liệt như bài thơ này. Điều gì làm cho tâm hồn con người – thi sĩ – phải đau đớn, quằn quại, căm hận, phẫn nộ đến vậy?

Tôi rất thú vị với lời bình của nhà báo Mặc Lâm (“Những bài thơ xé lòng…”, RFA 01.12.2012) về bài thơ này:

“Trong văn học dân gian, không hiếm những bài vè, lục bát dùng để chửi bới người mình ghét. Nhưng đối với các nhà thơ vốn quen thuộc và trân trọng những con chữ thì việc chửi bới là một điều phạm húy. Trần Vàng Sao chẳng những không sợ chữ nghĩa đau đớn mà ông còn bóc trần, nạo hết nét vàng óng bên ngoài của chúng để phục vụ cho một bài thơ mà ông cảm thấy hả hê. Ông dùng thơ để chửi.
Chửi từng sự việc, từng con người.
Cách chửi của bà nhà quê mất gà được ông “biên đạo” lại thành của riêng, gây sốc lẫn gây cười cho người đọc bài thơ.

Có điều là cười xong thì người ta lại chảy nước mắt...”

Tôi chỉ xin góp thêm vài ý.

Bài thơ “Người đàn ông bốn mươi ba tuổi nói về mình” làm cho Trần Vàng Sao nổi tiếng, nhưng theo tôi, bài “Tau chưởi” mới là bài đáng kể nhất trong thơ của ông.

Về ngôn từ, ông lật đổ quan niệm “duy mỹ trong ngôn ngữ” lâu nay trong thơ Việt, nhưng điều khác biệt là ông không sử dụng đến những từ tục tĩu như nhiều nhà thơ đương thời đang dùng. Ông ác miệng, cực kỳ ác miệng, nhưng không tục tĩu.

Chửi là 1 trong 2 hành vi của kẻ yếu, của người thấp cổ bé miệng mà có chữ (nhà văn, nhà thơ chẳng hạn), nhưng không có cách gì để tự vệ, để phản ứng trước kẻ mạnh. Họ không thể phản ứng bằng hành động, bằng bạo lực, nên họ chọn cách phát ngôn bằng lời nói hay chữ viết. Hành vi còn lại sau chửi là đặt ra, viết ra những chuyện tiếu lâm đen mà chúng ta thường đọc, hay nghe kể. Tôi chưa từng gặp Trần Vàng Sao, nhưng tôi mơ hồ nghĩ rằng với cái tâm tính bộc trực và tâm hồn mẫn cảm của mình, ông chỉ có thể bày tỏ cảm xúc bằng cách chửi thẳng chứ không thể dùng ẩn dụ né tránh, hay nói kiểu móc họng, sâu xa, thâm thúy như nhiều người khác.

Điển hình là bài thơ “Tau chưởi” này. Bài thơ nói thẳng, nói thật cảm xúc và suy nghĩ của một con người bị vùi dập, bị thể chế Cộng Sản đàn áp thô bạo đến chỗ tàn tệ nhất.

Ban đầu, tôi suýt hiểu nhầm rằng bài thơ như phát ngôn của một con người vì quá đau đớn, quá phẫn nộ mà đứng ở chỗ mấp mé sự điên loạn, nhưng khi tôi đọc kỹ lại thì thấy không phải vậy. Bài thơ có một cấu trúc chặt chẽ, diễn đạt một tiến trình tâm lý rất lớp lang.

Từ dòng đầu của bài thơ, ông chưa chửi, mà ông nói. Ông bình tĩnh nói thiệt hơn về nỗi ấm ức vì phải câm nín trước sự tàn độc, bất công và dối trá cho tới khi chịu không nổi nữa:

... tau phải câm miệng hến

không được nói

không được la hét

nghĩ có tức không...

Từ đó, sự phẫn nộ kết tụ rồi bùng vỡ dữ dội thành tiếng gào thét. Ông quyết định phải chửi, nhưng không chửi vòng vo, vông khống, ông chửi thẳng. Không chỉ chửi thẳng, ông còn kêu đối tượng, thậm chí cả dòng họ thân tộc của chúng ra để nghe ông chửi. Không chỉ chửi, ông vừa chửi vừa kể tội chúng, và sau cùng, ông nguyền rủa, những lời nguyền rủa vô cùng độc địa.

Tôi tự hỏi, với một cảm xúc khốc liệt như thế, trong thơ, thì cái thiện ở đâu, cái đẹp ở đâu? Tính nhân văn ở đâu? Lương tri con người ở đâu?

Phải chăng khi đặt những tiêu chí có vẻ cao đẹp đó ra cho thơ – cho thi ca – của một tâm hồn bị tổn thương đến tận cùng như Trần Vàng Sao thì chúng ta đang bắt đầu cho một sự dối trá khác?

Nam Đan

thơ Trần Vàng Sao

TAU CHƯỞI

tau tức quá rồi

tau chịu không nổi

tau nghẹn cuống họng

tau lộn ruột lộn gan

tau cũng có chân có tay

tau cũng có đầu có óc

có miệng có mắt

có ông bà

có cha mẹ

có vợ con có ngày sinh tháng đẻ

có bàn thờ tổ tiên một tháng hai lần

rằm mồng một hương khói bông ba hoa quả

tau đầu tắt mặt tối

đổ mồ hôi sôi nước mắt

vẫn đồng không trự nõ có

suốt cả đời ăn tro mò trú

suốt cả đời khố chuối Trần Minh

kêu trời không thấu

tau phải câm miệng hến

không được nói

không được la hét

nghĩ có tức không

tau chưởi

tau phải chưởi

tau chưởi bây

tau chưởi thẳng vào mặt bây

không bóng không gió

không chó không mèo

mười hai nhánh họ bây đem lư hương bát nước

giường thờ chiếu trải sắp hàng một dãy ra đây

đặng nghe tau chưởi

tau kêu thằng khai canh khai khẩn tam đợi mười đời

cao tằng cố tổ ông nội ông ngoại cha mẹ chú bác cô dì

con cháu thân hơi cật ruột bây tau chưởi

tau chưởi cho tiền đời dĩ lai bây mất nòi mất giống

hết nối dõi tông đường

tau chưởi cho mồ mả bây sập nắp

tau chưởi cho bây có chết chưa liệm ruồi bu kiến đậu

tam giáo đạo sư bây

cố tổ cao tằng cái con cái thằng nào móc miếng cho bây

hà hơi trún nước miếng cho bây

bây ỉ thế ỉ thần

cậy nhà cao cửa rộng

cậy tiền rương bạc đống

bây ăn tai nói ngược

ăn hô nói thừa

đòn xóc nhọn hai đầu

ngậm máu phun người

bây bứng cây sống trồng cây chết

vu oan giá hoạ

giết người không gươm không dao

đang sống bây giả đò chết

người chết bây dựng đứng cho sống

bây sâu độc thiểm phước

bây thủ đoạn gian manh

bây là rắn

rắn

toàn là rắn

như cú dòm nhà bệnh

đêm bây mò

ngày bây rình

dưới giường

trên bàn thờ

trong xó bếp

bỏ tên bỏ họ cha mẹ sinh ra

bây mang bí danh

anh hùng dũng cảm vĩ đại kiên cường

lúc bây thật lúc bây giả

khi bây ẩn khi bây hiện

lúc người lúc ma

lúc lên tay múa ngón sủi bọt mép gào thét

lúc trợn mắt khua môi múa mỏ đả đảo muôn năm

lúc như thầy tu vào hạ

lúc như con nít đói bụng đòi ăn

hai con mắt bây đứng tròng

bây bắt hết mọi người trước khi chết phải hô

cha mẹ bây ông nội ông ngoại bây tiên sư cố tổ bây

sống dai đời đời kiếp kiếp

phải quỳ gối cúi đầu

nghe bây nói không được cãi

phải suốt đời làm người có tội

vạn đợi đội ơn bây

đứa nào không nghe bây hớt mỏ chôn sống

thằng nào không sợ bây vằm mặt thủ tiêu

bây làm cho mọi người tránh nhau

bây làm cho mọi người thấy nhau nhổ nước miếng

đồ phản động

đồ chống đối

đồ không đá bàn thờ tổ tiên

đồ không biết đốt chùa thiêu Phật

thượng tổ cô bà bây

mụ cô tam đợi mười đời bây

tau xanh xương mét máu

thân tàn ma dại

rách như cái xơ mướp chùi trách nồi không sạch

mả ông bà cố tổ bây kết hết à

tụi bây thằng nào cũng híp mắt hai cằm

bây ăn chi mà ăn đoản hậu

ăn quá dã man

bây ăn tươi nuốt sống

mà miệng không dính máu

người chết bây cũng không chừa

năm năm mười năm hai mươi năm

xương chân xương tay sọ dừa vải liệm`

bây nhai bây khới bây mút

cả húp cả chan bây còn kêu van xót ruột

bao nhiêu người chết diều tha quạ rứt xương

khô cốt tàn dọc bờ dọc bụi giữa núi giữa rừng

để bây xây lăng đắp mộ dựng tượng dựng đài cho

cha mẹ cố tổ bây

hỡi cô hồn các đảng

hỡi âm binh bộ hạ

hỡi những kẻ khuất mặt đi mây về gió

trong am trong miếu giữa chợ giữa đường

đầu sông cuối bãi

móc họng bóp cổ móc mắt bọn chúng nó

cho bọn chúng nó chết tiệt hết cho rồi

bây giết người như thế

bây phải chết như thế

ác lai thì ác báo

tau chưởi ngày chưởi đêm

mới bét con mắt ra tau chưởi

chập choạng chạng vạng tau chưởi

nửa đêm gà gáy tau chưởi

giữa trưa đứng bóng tau chưởi

bây có là thiền thừ mười tám con mắt tau cũng chưởi

mười hai nhánh họ bây

cao tằng cố tổ bây

tiên sư cha bây

tau chưởi cho bây ăn nửa chừng mẻ chai mẻ chén

xương cá xương thịt mắc ngang cuống họng

tau chửi cho nửa đêm oan hồn yêu tinh ma quỷ

mình mẩy đầy máu hiện hình vây quanh bây đòi trả đầu trả chân trả tay trả hòm trả vải liệm

tau chưởi cho cha mẹ bây có chết cũng mồ xiêu mả lạc

đoạ xuống ba tầng địa ngục bị bỏ vào vạc dầu

tau chưởi cho cha mẹ bây có còn sống cũng điên tàn

đui què câm điếc làm cô hồn sống lang thang đầu đường xó chợ

bốc đất mà ăn xé áo quần mà nhai cho bây có nhìn ra

cũng phải tránh xa

tau chưởi cho con cái bây đứa mới đi đứa đã lớn

sa chân sẩy tay đui què sứt mẻ nửa đòi nửa đoạn

chết không được mà sống cũng không được

tau chưởi cho dứt nọc dòng giống của bây cho bây chết sạch hết

không bà không con

không phúng không điếu

không tưởng không niệm

không mồ không mả

tuyệt tự vô dư

tau chưởi cho bây chết hết

chết sạch hết

không còn một con

không còn một thằng

không còn một mống

chết tiệt hết

hết đời bây

TRẦN VÀNG SAO, 29 tháng 6 năm 1997 

>>CHƠI CHO LẮM VÀO, ĐỂ THIÊN HẠ CHỬI "CÁI BÀN THỜ" CŨNG BÁN