Từ thực tiễn Hồ Xuân Mãn: suy nghĩ về người đứng đầu

"Không làm được thì nên từ chức"

Người đứng đầu là ai? Người đứng đầu cần có những tố chất gì? Thẩm quyển, trách nhiệm của người đứng đầu là như thế nào, xét cả về cấp ủy và chính quyền? Mối quan hệ giữa người đứng đầu cấp ủy với chính quyền như thế nào, được biểu hiện ra sao?...

Chế độ lãnh đạo tập thể khác về bản chất với chế độ lãnh đạo cá nhân, bởi một bên quyền lãnh đạo tập trung vào tập thể còn bên khác là tập trung vào cá nhân, một người quyết định tất cả.

Chế độ lãnh đạo tập thể bao giờ cũng bao gồm trong nó nội hàm cá nhân phụ trách, theo đó, mỗi cá nhân trong tập thể lãnh đạo đều được phân công, phân nhiệm rõ ràng và quyền hạn luôn đi liền với trách nhiệm. Cùng với cơ chế lãnh đạo tập thể áp dụng nhất quán trong hệ thống cấp ủy đảng từ Trung ương đến địa phương và cơ sở, còn có cơ chế thủ trưởng, áp dụng chủ yếu trong các hệ thống chính quyền các cấp. 

Nhưng dù là cơ chế lãnh đạo nào thì người đứng đầu cấp ủy, chính quyền đều có vai trò quan trọng. Người đứng đầu phải có được những năng lực và phẩm chất cần thiết tương xứng với vai trò và trách nhiệm được giao, đó là năng lực dẫn dắt, tổ chức và điều hành công việc để tập thể phát huy được sức mạnh và hoàn thành tốt nhiệm vụ; có khả năng đoàn kết, tập hợp để mọi thành viên gắn bó thành một khối, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Phải có phong cách làm việc dân chủ, biết lắng nghe, tôn trọng những ý kiến, cả những ý kiến trái chiều với ý kiến của mình…

Đồng thời, phải tiên phong trong hành động, gương mẫu về phẩm chất và đạo đức, giữ gìn lối sống trong sạch, giản dị; nói đi đôi với làm và làm nhiều, làm tốt hơn nói để mọi người noi theo, đặc biệt là làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về phong cách quần chúng, dân chủ, nêu gương trong mọi việc làm, nhất là trong ứng xử với nhân dân; nêu cao trách nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Các cấp ủy Đảng tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo, gắn việc thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW với việc thực hiện Nghị quyết TW4 (Khóa XI), trong đó tăng cường hơn nữa trách nhiệm của người đứng đầu các cấp ủy, các cơ quan, đơn vị.

Một bài học xưa về chữ tín:

Quân thần bất tín quốc bất an, Phụ tử bất tín gia bất mục. Huynh đệ bất tín tình bất thân, Bằng hữu bất tín giao dịch sơ.

Biện pháp

Việc lấy phiếu tín nhiệm là biện pháp đề cao trách nhiệm cán bộ, của cả cấp dưới và cấp trên, của tập thể và cá nhân người đứng đầu.